Wentylacja naturalna-grawitacyjna

Najpopularniejszym systemem wentylacji w naszym kraju jest wentylacja grawitacyjna. Jest to najtańszy sposób wymiany powietrza w pomieszczeniach.

Zanieczyszczone powietrze wywiewane jest z pomieszczeń przez kanały wywiewne, na skutek podciśnienia spowodowanego siłą wiatru na zewnątrz budynku. Natomiast świeże powietrze dostaje się do pomieszczeń poprzez nieszczelności w oknach, drzwiach i przegrodach budowlanych. W praktyce wentylacja grawitacyjna może działać tylko w takich warunkach.

Współczesne technologie pozwalają na budowanie budynków bardzo szczelnych, gdzie nie występuje możliwość nawiewu świeżego powietrza poprzez nieszczelności w oknach lub drzwiach. Jest to związane z tendencją do budowania jak najbardziej energooszczędnych obiektów.

Wentylacja grawitacyjna w takich budynkach nie spełnia swojego zadania, a wręcz odwrotnie – następuje odwrócenie ciągu w przewodach wentylacyjnych i powietrze zamiast wywiewać z pomieszczeń kanałami wentylacyjnymi jest zasysane z zewnątrz do pomieszczeń. W tej sytuacji nie ma wymiany powietrza w budynku, a więc nie ma wentylacji. Dodatkowo w takich budynkach, wzrasta wilgotność powietrza, co może prowadzić do powstawania grzybów, a w efekcie do chorób mieszkańców.

Istnieją urządzenia, które pozwalają na poprawienie powstałej sytuacji, opisane w artykułach „Nawiewniki powietrza” i „Nasady kominowe”.

Ponadto na sprawność wentylacji naturalnej mają wpływ warunki pogodowe, różnica temperatur na zewnątrz i wewnątrz budynku (im większa różnica tym lepiej działa wentylacja), kształt dachu, wysokość komina.

Do wad wentylacji grawitacyjnej należy zaliczyć również niewielki wpływ użytkowników na ilość i jakość wymienianego powietrza.

Najważniejszą zaletą wentylacji grawitacyjnej jest niski koszt eksploatacji oraz mała pracochłonność obsługi sprowadzająca się do systematycznego czyszczenia przewodów wentylacyjnych.

Wentylacja mechaniczna

W wentylacji mechanicznej wywiewnej nawiew powietrza do pomieszczeń odbywa się tak jak w wentylacji grawitacyjnej przez okna lub drzwi, może być dodatkowo wspomagany poprzez nawiewniki powietrza. Natomiast wywiew następuje przez urządzenia mechaniczne - w kuchniach są to okapy, a w łazienkach wentylatory.

Zazwyczaj w tych pomieszczeniach stosuje się wentylację mechaniczną, w pozostałych wymiana powietrza odbywa się w sposób naturalny.

Stosowanie wentylacji mechanicznej obwarowane jest pewnymi ograniczeniami.

Trzeba pamiętać, aby okap w kuchni był podłączony do oddzielnego przewodu wentylacyjnego.

Ponadto okapów i wentylatorów nie wolno stosować w pomieszczeniach, gdzie znajdują się urządzenia gazowe z otwartą komorą spalania, które do prawidłowego działania potrzebują powietrza. W tym przypadku może nastąpić tak duży spadek ilości powietrza w pomieszczeniu, że przebywanie tam może być niebezpieczne dla zdrowia.

Pomimo tych ograniczeń wentylacja mechaniczna wywiewna posiada pewne zalety.

Wentylacja działa niezależnie od pogody na zewnątrz budynku oraz w porównaniu z wentylacją naturalną następuje skuteczniejsza wymiana powietrza w pomieszczeniach, a ponadto jej działanie można w pewnym stopniu zautomatyzować.

W wentylacji mechanicznej nawiewnej świeże powietrze jest wtłaczane do pomieszczeń za pomocą wentylatorów, natomiast odpływ powietrza zużytego odbywa się w sposób naturalny.

Skuteczniejszą i pozbawioną wad wentylacji mechanicznej nawiewnej i wywiewnej jest system wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła.

Najważniejszym elementem tego systemu jest centrala wentylacyjna zwana rekuperatorem, w której znajduje się wymiennik ciepła, wentylatory nawiewny i wyciągowy oraz filtry powietrza.

W urządzeniu tym ciepłe, zużyte powietrze wyciągane z pomieszczeń ogrzewa zimne powietrze pobierane z zewnątrz budynku. Wymiennik jest tak skonstruowany, że nie ma możliwości mieszania się powietrza świeżego ze zużytym.

Powietrze transportowane jest do wnętrza pomieszczeń poprzez różnego rodzaju nawiewniki, a następnie kanałami wentylacyjnymi przez kratki wywiewne dostaje się do pomieszczeń.

System wentylacji nawiewno-wywiewnej działa niezależnie od warunków atmosferycznych, charakteryzuje się niskim poziomem hałasu, powietrze dostarczane do pomieszczeń jest oczyszczone, a więc bezpieczne dla ludzi cierpiących na alergię, pozwala sterować ilością powietrza oraz jego parametrami.

Niestety w porównaniu z wcześniej opisanymi rodzajami wentylacji jego montaż wymaga większych środków finansowych.

Ten rodzaj wentylacji bardzo dobrze funkcjonuje w domach jednorodzinnych.

Wentylacja kombinowana – hybrydowa

Wentylacja hybrydowa łączy w sobie zalety wentylacji naturalnej-grawitacyjnej oraz mechanicznej.

W systemie tym dla wspomagania wentylacji grawitacyjnej stosuje się urządzenia mechaniczne.

Kiedy na zewnątrz budynku panują sprzyjające warunki dla wentylacji grawitacyjnej, wtedy ona działa. Gdy warunki pogodowe ulegną zmianie i wentylacja grawitacyjna przestanie działać, rozpoczynają pracę urządzenia mechaniczne.

Na kominie wentylacyjnym montuje się specjalną nasadę kominową napędzaną silniczkiem elektrycznym małej mocy. Jeżeli w pobliżu nasady powstaną warunki wykluczające pracę wentylacji grawitacyjnej, wówczas poprzez układ sterowania zostaje włączony silniczek napędzający wentylator nasady. W tym momencie powietrze jest zasysane z przewodu wentylacyjnego, z szybkością zbliżoną do wentylacji naturalnej.

Oczywiście, warunkiem prawidłowego działania systemu jest odpowiedni napływ świeżego powietrza. Najlepiej zastosować automatyczne nawiewniki powietrza.

Wentylacja hybrydowa jest cicha oraz energooszczędna, a przez to niski jest koszt jej eksploatacji.